News and press releases

Rrëfimet dhe përvojat e dorës së parë të gjyqtarëve dhe prokurorëve janë në qendër të Vlerësimit të rreziqeve të korrupsionit në sistemin e drejtësisë, i përgatitur nga Komisioni Shtetëror për Parandalimin e Korrupsionit. Ky Vlerësim, i publikuar sot me mbështetjen e Misionit të OSBE-së në Shkup, hedh dritë mbi rreziqet dhe dobësitë që pengojnë dhënien e drejtësisë në Maqedoninë e Veriut. Vlerësimi shqyrton rreziqet e jashtme dhe të brendshme të korrupsionit, të cilat përbëjnë kërcënim për pavarësinë e gjyqësorit dhe autonominë e prokurorisë. Publikimi u përgatit në bashkëpunim me Shoqatën e Gjyqtarëve dhe Shoqatën e Prokurorëve Publikë, të cilët ndihmuan që gati gjysma e anëtarëve të tyre të merrnin pjesë në procesin e vlerësimit. "Përmes zërave të gjyqtarëve dhe prokurorëve dhe përvojave të tyre personale, ky vlerësim sfidon status quo-në. Ai nuk është thjesht një dokument- ai është një katalizator për ndryshim. Është një thirrje për veprim, duke na nxitur të përpiqemi për një gjyqësor që mbështet parimet e drejtësisë, pavarësisë dhe llogaridhënies. Është detyra jonë kolektive të sigurojmë që institucionet publike të mbrojnë të drejtat e qytetarëve dhe të forcojnë shtyllat e demokracisë dhe sundimit të ligjit," tha Shefi i Misionit të OSBE-së në Shkup, Kilian Wahl në promovimin e këtij publikimi. "Akuzat për korrupsion janë të shumta. Anekdotat e ndikimit të padrejtë në sektorin e drejtësisë janë reale dhe të shumta. Kjo nuk është koha për "biznes si zakonisht"; kjo është një kohë për hapa dhe veprime të guximshme. Për të drejtuar më së miri burimet kolektive, le të shohim se çfarë na thonë të dhënat dhe le të punojmë së bashku për të luftuar korrupsionin që ekziston, si dhe për të eliminuar rreziqet që ai paraqet në gjyqësor," tha Eric Meyer, zëvendës Shefi i Misionit në Ambasadën amerikane në Shkup. Biljana Ivanovska, kryetare e Komisionit Shtetëror për Parandalimin e Korrupsionit, tha se të gjeturat e Vlerësimit do të përcillen me rekomandime konkrete të politikave për të shoqëruar dokumentet kryesore strategjike të vendit lidhur me gjyqësorin. Ajo u bëri thirrje gjyqtarëve dhe prokurorëve që t'i përdorin këto gjetje për të përmirësuar integritetin e institucioneve të tyre përkatëse. "Bashkëpunimi me Misionin e OSBE-së në Shkup prej vitesh rezultoi në aktivitete të shumta, me shumë dokumente të përpiluara, hulumtime dhe rekomandime, që synonin përmirësimin e gjendjes në sistemin e drejtësisë. Vlerësimi është pjesë e këtij bashkëpunimi dhe shpresoj se do të kontribuojë ndjeshëm në zbatimin e mekanizmave ligjorë për një gjyqësor të pavarur, të përgjegjshëm dhe të hapur, si parakusht për ngritjen e besimit të publikut," tha gjyqtari Xhemali Saiti, kryetar i Shoqatës së Gjyqtarëve të Maqedonisë së Veriut. Elvin Veli, kryetar i Shoqatës së Prokurorëve Publikë, tha se integriteti personal i prokurorëve publikë është mjeti më i rëndësishëm për heqjen e çdo ndikimi në procedurë. "Të gjitha institucionet gjyqësore janë të ndërlidhura dhe rezultate efikase mund të arrihen vetëm nëse secili prej nesh investon personalisht dhe bën përpjekje maksimale për të ngritur standardet dhe etikën gjatë procesimit të rasteve," shtoi ai.

SHKUP, 8 qershor 2023 — Misioni i OSBE-së në Shkup, së bashku me Ministrinë e Arsimit dhe Shkencës, ndanë grante për 14 shkolla anembanë Maqedonisë së Veriut që do të mbështesin zbatimin e orëve të përbashkëta kurrikulare- klasa në të cilat dy mësues mbajnë orë të përbashkëta në dy gjuhë, si mjet për të nxitur shkëmbimin ndërmjet bashkësive të ndryshme etnike.

Më 31 maj 2023, Misioni i OSBE-së në Kosovë përfundoi serinë prej pesë punëtorish për nxënës të shkollave të mesme mbi dhunën seksuale dhe ngacmimin seksual. Organizuar në bashkëpunim me Ministrinë e Arsimit, Shkencës, Teknologjisë dhe Inovacionit (MESTI), punëtoritë kanë synuar pasurimin e mëtejmë të njohurive të pjesëmarrësve rreth këtyre temave dhe përgatitjen e tyre për të organizuar aktivitete të ngjashme për bashkëmoshatarët e tyre, pas një raundi prej pesë punëtorish te mbajtura vitin e kaluar. Pesë punëtoritë u mbajtën në Gjilan, Mitrovicë Jugore, Prishtinë, Gjakovë dhe Prizren dhe u ndoqën nga 71 nxënës të shkollave të mesme. Nxënësit mësuan rreth përkufizimeve të dhunës me bazë gjinore, sulmit seksual, ngacmimit seksual, shërbimeve në dispozicion dhe rëndësisë së raportimit të hershëm, si dhe rreth roleve të institucioneve të ndryshme në trajtimin dhe adresimin e rasteve të dhunës seksuale dhe ngacmimit seksual. “Bazuar në Anketën e OSBE-së për Sigurinë dhe Mirëqenien e Grave të publikuar në vitin 2019, pothuajse një e treta e të gjitha grave, ose 29%, thonë se kanë përjetuar të paktën një formë të ngacmimit seksual që nga mosha 15 vjeçare. Dhuna ndaj grave është veçanërisht e lartë tek nxënësit me 60%, dhe është shkak e pasojë e pabarazisë gjinore, e nxitur nga normat dhe qëndrimet ekzistuese”, tha Valentina Bejtullahu Turjaka nga Misioni i OSBE-së në Kosovë. “Nga ana tjetër, ndonëse raportimi i hershëm i dhunës seksuale është thelbësor për të siguruar qasje në drejtësi për viktimat gjatë proceseve gjyqësore, ai mbetet i ulët kryesisht për shkak të mungesës së mbështetjes nga familja, shkolla dhe shoqëria, e ndjekur nga stigma dhe frika nga kërcënimi. Shumë nxënës nuk janë të vetëdijshëm se ngacmimi seksual është vepër penale dhe e dënueshme me ligj në Kosovë, dhe shumë prej tyre nuk kanë informacion mbi shërbimet në dispozicion dhe mekanizmat e raportimit. Prandaj, ndërgjegjësimi i gjeneratave të reja mbi këtë shkelje të ndjeshme të të drejtave të njeriut është domosdoshmëri për të thyer heshtjen, për të fuqizuar vajzat dhe për të parandaluar çdo formë diskriminimi dhe dhune mes tyre”, shtoi ajo. Gjatë punëtorive, përmes ushtrimeve në grup, pjesëmarrësit diskutuan edhe për metodologjinë dhe hartuan plan veprimi se si të organizojnë punëtori për bashkëmoshatarët e tyre. Deri më tani, me mbështetjen e Misionit të OSBE-së dhe psikologëve të shkollave, nxënësit e trajnuar kanë organizuar 12 sesione informuese për dhunën seksuale dhe ngacmimin seksual për rreth 290 nxënës tjerë. Përveç kësaj, ata kanë krijuar edhe vepra arti dhe posterë me mesazhe mbi dhunën seksuale dhe mekanizmat e raportimit. Gjatë gjithë vitit 2023, me mbështetjen e psikologëve të shkollave, nxënësit do të organizojnë sesione informuese shtesë për dhunën seksuale dhe ngacmimin seksual për më shumë nxënës.   Misioni i OSBE-së në Kosovë është i mandatuar për të mbrojtur dhe promovuar të drejtat e njeriut dhe të komuniteteve, si dhe demokratizimin dhe zhvillimin e sektorit të sigurisë publike.

Më 5 dhe 6 qershor 2023, Prezenca e OSBE-së në Shqipëri zhvilloi fazën e fundit të trajnimeve të kurrikulës me disa module mbi vlerësimin dhe menaxhimin e rreziqeve të korrupsionit në fushën e prokurimin publik. Trajnimet – të organizuara në partneritet me Autoritetin Italian Kundër Korrupsionit (ANAC) – u hartuan dhe u zbatuan në bashkëpunim me Kontrollin e Lartë të Shtetit (KLSH). Prej vitit 2021, rreth 50 auditues të KLSH-së morën pjesë ne një sërë sesionesh diskutimi dhe trajnimi. Në morinë e temave të trajtuara ishin identifikimi i rreziqeve të korrupsionit; vlerësimi dhe menaxhimi i riskut në prokurime dhe në kontratat e partneritetit publik-privat; analizat ekonomiko-financiare; monitorimi i kontratave publike e të tjera. Pjesëmarrësit diskutuan raste studimore konkrete të ofruara nga ANAC-u si edhe rekomandime për fuqizimin e mjeteve kundër korrupsionit dhe për rritjen e transparencës. Trajnimet u dhanë audituesve të KLSH-së mundësinë për të shkëmbyer informacion dhe praktikat më të mira me ekspertët e lartë të ANAC-ut, si edhe për të forcuar kapacitetet e tyre profesionale në kryerjen e auditimeve sa më cilësore në prokurimet publike. Trajnimi i fundit dyditor u fokusua te monitorimi i kontratave publike dhe promovimi i mjeteve dixhitale novatore për të përmirësuar auditimin publik. Në fjalën e tyre, zëvendëskryetarja e Prezencës së OSBE-së Clarisse Pasztory, Drejtorja e Përgjithshme e KLSH-së Mariola Llanaj, Drejtorja e Përgjithshme e Agjencisë së Prokurimit Publik Reida Kashta dhe përfaqësuesit e ANAC-ut Paolo Giacomazzo dhe Filippo Romano theksuan rëndësinë e transparencës, llogaridhënies dhe efikasitetit në fushën e prokurimeve publike.

TIRANË, 6 qershor 2023 – Prezenca e OSBE-së në Shqipëri, në bashkëpunim me Programin për Zhvillim të Kombeve të Bashkuara (PZHKB) në Shqipëri, Ministrinë e Brendshme dhe Policinë e Shtetit,  prezantuan, sot, Strategjinë e Ndërgjegjësimit dhe Komunikimit, si edhe Planin Kombëtar 2023-2027 për Armët e Vogla dhe të Lehta (AVL). Në kuadrin e strategjisë, në këtë veprimtari u prezantua edhe fushata e parë ndërgjegjësuese për këtë temë. Armët e vogla dhe të lehta vijojnë të paraqesin një kërcënim serioz për sigurinë publike në Shqipëri [1]. Strategjia dhe plani i veprimit synojnë të ulin kërkesën për armë të vogla e të lehta dhe keqpërdorimin e tyre në Shqipëri, përmes një sërë veprimtarish ndërinstitucionale, të bashkërenduara dhe gjithëpërfshirëse. Po ashtu, strategjia thekson rëndësinë e përfshirjes konstruktive dhe të dialogut me publikun. Në hapje të takimit, folën zëvendësministri i Brendshëm Besfort Lamallari, Kryetarja në Detyrë e Prezencës së OSBE-së Clarisse Pasztory, Drejtori i Departamentit për Sigurinë Publike në Policinë e Shtetit Rebani Jaupi dhe Menaxheri i Programit të PZHKB-së në Shqipëri Vladimir Malkaj. Në të morën pjesë përfaqësues të partnerëve ndërkombëtarë për zhvillimin, Qendrës së OSBE-së për Parandalimin e Konfliktit, Pikës së Kontrollit për AVL-të në Evropën Juglindore dhe Lindore (SEESAC), organizatave të shoqërisë civile, Këshillave Vendorë për Sigurinë Publike dhe të medias. Në bashkërendim dhe duke u mbështetur tek arritjet e “Strategjisë për AVL-të, municionet dhe kontrollin e lëndëve shpërthyese”, strategjia synon të ulë kërkesën për AVL dhe keqpërdorimin e tyre në Shqipëri. Prezenca e OSBE-së e hartoi strategjinë nëpërmjet një sërë takimesh këshillimore me aktorë si Ministria e Brendshme, Policia e Shtetit, Komisioni Kombëtar për AVL-të, organizatat e shoqërisë civile, Këshillat Vendorë për Sigurinë Publike, grupet rinore, media, SEESAC dhe PZHKB-së në Shqipëri. Strategjia u zhvillua në bazë të studimeve mbështetur te të dhënat dhe përmban praktikat më të mira rajonale dhe ndërkombëtare të ndërgjegjësimit. Ndërsa PZHKB-ja fillon zbatimin e fushatës së ndërgjegjësimit, Prezenca e OSBE-së do të mbështetet mbi këto përpjekje duke vijuar me zbatimin e fushatave të tjera që përshkruhen në strategji. Strategjia dhe fushata e ndërgjegjësimit janë pjesë përbërëse e projekteve AVL që po zhvillohen nga Prezenca e OSBE-së dhe nga Zyra e PZHKB-së në Shqipëri në partneritet me Ministrinë e Brendshme dhe me Policinë e Shtetit. Projekti që zbatohet nga OSBE-ja financohet nga Bashkimi Evropian, Gjermania dhe Franca. Projekti që zbatohet nga PZHKB-ja mundësohet falë kontributeve financiare të Gjermanisë, Suedisë, Mbretërisë së Bashkuar, Francës, Vendeve të Ulëta dhe Norvegjisë dhe lehtësohet nga Fondi i Partnerëve të Udhërrëfyesit të Kontrollit të AVL-ve në Ballkanin Perëndimor. Po ashtu, projekti mbështetet nga Bashkimi Evropian. [1] Sipas Pikës së Kontrollit për AVL-të në Evropën Juglindore dhe Lindore (SEESAC), në vitin 2022, në Shqipëri, pati 430 incidente nga armët e vogla dhe të lehta, që çuan në 32 humbje jete.

Nga 30 maji deri më 2 qershor 2023, Prezenca e OSBE-së në Shqipëri, së bashku me Universitetin e Tiranës dhe Fakultetin e Drejtësisë, organizoi një vizitë kërkimore në dy universitete të shquara në Mbretërinë e Bashkuar e në mbarë botën: në Universitetin e Oksfordit dhe në Universitetin e Kembrixhit. Vizita kishte si qëllim rritjen e kapaciteteve dhe të burimeve të Fakultetit të Drejtësisë në ofrimin dhe menaxhimin e programit të kriminologjisë, si edhe njohjen me praktikat më të mira për ngritjen dhe punën e qendrave kërkimore universitare. Delegacioni nga Shqipëria përbëhej nga Rektori i Universitetit të Tiranës, Prof. Dr. Artan Hoxha, Dekania e Fakultetit të Drejtësisë, Prof. Asoc. Dr. Dorina Hoxha, pedagogë të Fakultetit të Drejtësisë dhe Fakultetit të Shkencave Sociale dhe ekipi i projektit të OSBE-së “Ngritja e një Programi Master në Kriminologji”. Ata u takuan me profesorë dhe drejtues të dy universiteteve, mes të cilëve me Kryetarin e Departamentit të Sociologjisë në Universitetin e Oksfordit, Prof. Federico Varese, Drejtorin e Qendrës së Kriminologjisë të Oksfordit, Prof. Ian Loader dhe Drejtorin e Institutit të Kriminologjisë në Universitetin e Kembrixhit, Prof. Manuel Eisner. Ky shkëmbim do të kontribuojë edhe në ngritjen e Qendrës Kërkimore të Kriminologjisë, në Fakultetin e Drejtësisë në Tiranë, e cila do të mundësojë kapacitetet e qëndrueshme kërkimore në fushën e kriminologjisë, do të ofrojë mbështetje të vijueshme për Programin Master në Kriminologji dhe do të kontribuojë në hartimin e politikave bazuar te të dhënat. “Qendra Kërkimore e Kriminologjisë do të rrisë kërkimin shkencor dhe bashkëpunimin me të gjitha organet ligjzbatuese. Mbështetja e Institutit të Kriminologjisë të Universitetit të Kembrixhit do të na orientojë jo vetëm në metoda të reja të kërkimit shkencor, por edhe do të krijojë një bazë për zhvillimin e projekteve të përbashkëta në fusha të caktuara të kriminalitetit”, tha Dekania Hoxha. “Përfshirja e studentëve më të mirë pranë kësaj qendre është prioritet për të nxitur kërkuesit e rinj në fushën e kriminologjisë”, shtoi ajo. Drejtuesja e Projektit të OSBE-së, Alba Jorganxhi, tha: “Universitetet e Oksfordit dhe Kembrixhit njihen në tërë botën për cilësinë e shkëlqyer në kërkim dhe mësimdhënie. Bashkëpunimi që krijuam do të ndihmojë në mbështetjen e një qasjeje shumëdisiplinore në parandalimin e krimit në Shqipëri, veçanërisht duke zhvilluar lidhjet mes drejtësisë penale dhe asaj sociale. Jemi shumë të kënaqur që mundësojmë këtë shkëmbim dhe jemi gati të mbështesim çdo bashkëpunim të ardhshëm mes universiteteve”. Prezenca e OSBE-së e organizoi vizitën si pjesë e projektit të saj jashtëbuxhetor “Ngritja e një Programi Master në Kriminologji”, i cili mbështetet financiarisht nga Byroja e Shteteve të Bashkuara për Çështje Ndërkombëtare të Narkotikëve dhe Zbatimit të Ligjit dhe zbatohet në bashkëpunim të ngushtë me Fakultetin e Drejtësisë të Universitetit të Tiranës dhe me mbështetjen e Fakultetit të Shkencave Sociale, Ministrisë së Drejtësisë dhe Ministrisë së Brendshme. Programi Master, i nisur në dhjetor 2020, ofron një kurrikulum gjithëpërfshirës e të integruar, që mundëson  karrierën në fusha të ndryshme të sistemit të drejtësisë.  Përmes programit master, Prezenca synon të përmirësojë kapacitetet kërkuese të profesionistëve, akademikëve dhe politikëbërësve në Shqipëri në identifikimin e shkaqeve rrënjësore të krimit. 

PRISHTINË, 26 maj 2023 — Kryesuesi i OSBE-së, Ministri i Punëve të Jashtme i Maqedonisë së Veriut Bujar Osmani, përfundoi vizitën e tij njëditore gjatës së cilës u takua me Presidenten Vjosa Osmani-Sadriu, Kryeministrin Albin Kurti dhe Zëvendëskryeministren dhe Ministren e Punëve të Jashtme Donika Gërvalla-Schwarz, si dhe vizitoi Misionin e OSBE-së në Kosovë.