ЕҚЫҰ Хельсинки қорытынды актісі мен Астана декларациясының мерейтой күніне арналған халықаралық конференцияны ұйымдастыруда

АСТАНА, 23 қазан 2015 ж. – Бүгін Астанада өткен Хельсинки қорытынды актісінің қырық жылдығына және Астана декларациясының бес жылдығына арналған халықаралық конференцияда Еуроатлантикалық және еуразиялық кеңістікте қауіпсіздік архитектурасының жаңа тәуекелдері мен сын-қатерлеріне назар аударылды.

Астанадағы ЕҚЫҰ бағдарламалар офисі Қазақстан Республикасының Сыртқы істер министрлігімен және Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Қазақстан стратегиялық зерттеулер институтымен бірлесіп ұйымдастырылған іс-шара қазіргі қауіпсіздік архитектурасындағы Ұйымның орны мен рөлі жөніндегі, сондай-ақ 21-ғасырдың қауіпсіздік сын-қатерлерін шешу тұрғысынан осы рөлді күшейтуге болатын әлеуетті салалардағы ЕҚЫҰ қатысушы мемлекеттердің арасындағы пікірталасты  толықтыруға бағытталды. Конференцияның сессиялары Еуроатлантикалық және еуразиялық кеңістікте қауіпсіздік архитектурасының тақырыптарына, өңірлік қауіпсіздіктің жаңа тәуекелдері мен сын-қатерлеріне, сондай-ақ заң басымдығы мен азаматтық қоғамның даму мәселелеріне арналды.

Сыртқы істер министрі Ерлан Ыдырысов: «Бүгінгі пікірталас бізге ЕҚЫҰ қатысушы мемлекеттеріне өз көзқарасымызды білдіруге және осы ұйымның жұмысын тағы бір ашық және өнімді түрде жақсарту жолдарын талқылауға мүмкіндік беріп отыр. Бұл бізге жиналған әлеуетті жұмсап қоймауға және оны барынша көп пайдалауға мүмкіндік береді»,- деді.

Қазақстан Парламенті Сенатының Төрағасы Қасым-Жомарт Тоқаев: «Біз Хельсинки құжатының қырық жылдығын және бөлінбес қауіпсіздік тұжырымдамасын жылжытуға лайық қабылданған Астана декларациясының бес жылдығын атап өтудеміз.Тап осы құжатта қауіпсіздік мәселелері жөніндегі консенсустің дамуына күшті қозғау салған  Еуразиялық және еуропалық қауіпсіздік бірлестігінің идеясы айтылды. Осыдан қырық жыл бұрын халықаралық терроризм соншалықты арсыз және бұзушы күш болатынын ешкім елестете алмаған. Бұл халықаралық бірлестік неге қауіпсіздік бірлестікті құру және ынтымақтастықты жақсарту жөніндегі шараларды қабылдауға тиісті екенінің мысалының бірі»,- деді.

ЕҚЫҰ даулардың алдын алу жөніндегі орталығының директоры, Елші Марсель Пешко: «Украинада және оның маңында дағдарысқа дейін ЕҚЫҰ өз қызметін ғана емес, жалпы оны жариялау дәрежесі мен шегін түсінуді көру жеткіліксіздігі проблемасын бастан кешірді. Қазір ЕҚЫҰ қызметіне назар аударылды, сонымен қатар мұндай ұйымның маңыздылығы мен қажеттігінің жалпы түсінігі бар. Бұдан басқа, осы ахуал ЕҚЫҰ мүмкіндіктерін іске асыру үшін саяси қайраттың жеткіліксіз болу мүмкіндігінің теріс әсеріне тағы бір рет көңіл аударды», - деп атап өтті.

ЕҚЫҰ Тұрақты Кеңесінің Төрағасы, Елші Вук Жугич 2010 жылғы Астана декларациясы Еуроатлантикалық және еуразиялық қауіпсіздік бірлестігін құру үдерісінде елеулі кезең болып қалатынан  атап өтті. Сондай-ақ, Елші алдыңғы декларациядан үмітіміз толық ақталмаса да, қатысушы-мемлекеттердің көңілі қалып, бір-бірінен теріс айналып кете алмайды, олар ЕҚЫҰ-ды сұхбат үшін ашық тұғыр ретінде пайдалануы тиіс.

Конференцияға Қазақстанның мемлекеттік органдарының, ЕҚЫҰ, дипломатиялық корпустың, халықаралық және қоғамдық ұйымдардың, ұлттық стратегиялық зерттеулер институттарының, талдау орталықтары мен білім беру мекемелерінің қатарынан жоғары деңгейдегі шамамен 150 өкіл, сондай-ақ Франция, Германия, Грузия, Қырғызстан, Сербия, Швейцария, Тәжікстан, Құрама Штаттар мен Өзбекстаннан халықаралық сарапшылар қатысты.

Сонымен қатар, Венадан келген ЕҚЫҰ жанындағы шамамен 15 тұрақты өкіл құрамындағы делегация да Қазақстанға өзінің ресми сапары шеңберінде конференцияға қатысты.

Іс-шара ЕҚЫҰ бағдарламалар офисі қызметінің қауіпсіздікке бәрін қамти алатын тәсіл және қауіпсіздіктің қазіргі сын-қатерлері мен қауіп-қатерлерін шешуге арналған креативті жолдар іздеуге сарапшыларды тарту шеңберінде ЕҚЫҰ барлық үш өлшемінде сұхбат пен өңірлік ынтымақтастықты жылжытуға бағытталған бөлігі болып табылады.

Конференцияның барлық тұсаукесерлері бар жинақты ұйымдастырушылар дайындап, келесі пікірталастар үшін таратады.