Останні новини від Спеціальної моніторингової місії ОБСЄ в Україні на основі інформації, що надійшла за станом на 19:30, 8 березня 2016
Цей звіт надається для ЗМІ та широкого загалу. Офіційною версією звіту є текст англійською мовою
СММ відзначила збільшення кількості порушень режиму припинення вогню в Донецькій області порівняно з попереднім днем. У Луганську ситуація залишалася стабільною. Місія продовжувала спостерігати за процесом відведення озброєнь. СММ помітила, ймовірно, боєприпаси, що не розірвалися, і вибухонебезпечні пережитки війни. Місія продовжувала сприяти процесу розмінування та проведення ремонтно-відновлювальних робіт на об'єктах життєзабезпечення. Місія здійснювала моніторинг пунктів перетину кордону як у непідконтрольних, так і в підконтрольних уряду районах Луганської та Донецької областей. СММ зіткнулася з обмеженнями свободи пересування.* Члени Місії спостерігали за проведенням демонстрації на підтримку Надії Савченко перед посольством РФ у Києві та Генеральним Консульством РФ у Львові.
СММ зазначила численні випадки порушення режиму припинення вогню в Донецькій області [1], переважно зосереджені у трьох районах. Перебуваючи в підконтрольному «ДНР» м. Донецьк ввечері 7 березня, спостерігачі СММ чули 85 вибухів невизначеного походження і 3 черги зі стрілецької зброї за 7-10 км на північний захід від своєї позиції, а також 4 вибухи невизначеного походження за 7-10 км на схід. Протягом дня 8 березня на Донецькому залізничному вокзалі (підконтрольний «ДНР», 6 км на північний захід від центру Донецька) спостерігачі СММ зафіксували 47 вибухів невизначеного походження, а також 15 черг і численні одиночні постріли зі стрілецької зброї і великокаліберного кулемета на відстані 2-10 км на північ, північний схід і північно-північний схід від своєї позиції.
Увечері 7 березня зі своєї позиції в підконтрольному уряду м. Світлодарськ (57 км на північний схід від Донецька) спостерігачі СММ чули 16 вибухів, за їхніми оцінками, мінометних мін (120 і 82 мм), 12 ударів з автоматичнота удари відбулися на відстані 2-5 км на північний схід, південний схід і північний захід від позицій СММ.
У Луганській області ситуація залишалася відносно спокійною з невеликою кількістю порушень режиму припинення вогню. 8 березня об 11:38, перебуваючи в підконтрольному «ЛНР» сел. Молодіжне (62 км на захід від Луганська), спостерігачі СММ чули три вибухи невизначеного походження приблизно за 10 км на північ від своєї позиції. Протягом 45 хвилин у підконтрольному «ЛНР» с. Новоолександрівка (65 км на захід від Луганська) СММ чула близько 150 вибухів невизначеного походження, а також три постріли з великокаліберного кулемета і періодичний вогонь зі стрілецької зброї за 10-12 км на північний захід від своєї позиції.
У ході роботи, пов’язаної з виконанням Доповнення до Комплексу заходів, СММ ще раз відвідала місце постійного зберігання озброєння Збройних сил України і зафіксувала відсутність 10 мінометів (п'яти 2В9 «Волошка», 82 мм, і п'яти 2В11 «Сані», 120 мм). Факт відсутності чотирьох із зазначених мінометів був зареєстрований вперше.
СММ продовжила здійснювати моніторинг відведення важкого озброєння, як це передбачено Мінським Комплексом заходів. СММ отримала ще не всю інформацію, яку вона просила надати в повідомленні від 16 жовтня 2015 р. Спостерігачі ще раз відвідали місця, відомі СММ як місця розміщення відведеного важкого озброєння, хоч вони й не відповідають чітким вимогам щодо місць постійного складського зберігання, як це передбачено у повідомленні від 16 жовтня 2015 р.
У підконтрольних уряду районах СММ ще раз відвідє порушенням відповідних ліній відведення.
У підконтрольних уряду районах за межами відповідних ліній відведення СММ ще раз відвідала ці місця і зафіі протитанкові гармати (МТ-12 «Рапіра», 100 мм) і 11 самохідних гаубиць (2С3 «Акація», 152 мм). СММ також виявила відсутність однієї самохідної гаубиці (2С3 «Акація», 152 мм), шести протитанкових гармат (МТ-12 «Рапіра», 100 мм), однієї буксируваної гаубиці (2А65 «Мста-Б», 152 мм), шести мінометів (2С12 «Сані», 120 мм) і шести буксируваних гаубиць (2А36 «Гіацинт-Б», 152 мм). Одне з місць СММ відвідала вперше і виявила там п'ять самохідних гаубиць (2С1 «Гвоздика», 122 мм).
У підконтрольних «ДНР» районах за межами відповідних ліній відведення СММ ще раз відвідала такі місця і відзначила наявність 11 буксируваних гаубиць (Д-30 «Жаба», 122 мм) і дев'яти мінометів (120 мм). СММ також зафіксувала відсутність п'яти мінометів (120 мм) і 11 буксируваних гаубиць (Д-30 «Жаба», 122 мм).
СММ також зафіксувала наявність іншої військової техніки. У західному районі підконтрольного «ЛНР» Луганська СММ зауважила зосередження машин військового типу, яке складалося з приблизно 20 нових на вигляд вантажівок «КамАЗ» і двох бойових броньованих машин (БРДМ).
СММ продовжила сприяти дотриманню режиму припинення вогню і здійснювати моніторинг для забезпечення проведення ремонтних робіт на об'єктах життєзабезпечення. За співпраці з представниками Збройних сил України в Спільному центрі з контролю і координації (СЦКК) СММ спостерігала за ремонтно-відновлювальними роботами на лінії електропередачі, які проводилися енергетичною компанією в районі поблизу підконтрольного уряду м. Артемове (42 км на північний схід від Донецька). СММ продовжила спостерігати за роботами з розмінування методом контрольованих вибухів, які проводились співробітниками МНС України, а також за ремонтно-відновлювальними роботами на лініях електропередачі, які виконувала та ж енергетична компанія в околицях колишньої вугільної шахти ім. Гагаріна в підконтрольному уряду районі, на західних околицях підконтрольного «ДНР» м. Горлівка (39 км на північний схід від Донецька).
СММ продовжила фіксувати наявність мін та снарядів, що не розірвалися, у зоні безпеки. Перебуваючи у підконтрольному «ДНР» м. Дебальцеве (58 км на північний схід від Донецька), спостерігачі СММ ідентифікували ймовірний снаряд, що не розірвався, у Фестивальному районі. Приблизно за 150 метрів на північний захід від підконтрольного «ДНР» пункту перетину кордону «Успенка» (73 км на південний схід від Донецька) СММ помітила коробку, наповнену вибухонебезпечними пережитками війни, що знаходилася у старому ящику для боєприпасів. Члени «ДНР», які знаходилися на кордоні, сказали, що вони не знають, скільки коробка там пробула та що знаходиться всередині.
СММ відвідала блокпости вздовж лінії зіткнення і на деяких з них помітила зменшення кількості цивільного населення, що перетинає лінію. На блокпості в районі підконтрольного уряду м. Мар'їнка (23 км на північний захід від Донецька) СММ бачила 215 автомобілів, 10 автобусів та 30 пішоходів, які стояли в черзі для перетину в напрямку підконтрольної уряду території. Було також зафіксовано 90 автомобілів, 2 автобуси і 25 пішоходів в зворотному напрямку. На блокпості «ЛНР» на південь від моста в підконтрольному урядові смт Станиця Луганська (16 км на північний схід від Луганська) СММ бачила, як за 45 хвилин через блокпост в обох напрямках пройшло близько 50 цивільних осіб, і зазначила відсутність затримок як на блокпості «ЛНР», так і на підконтрольному урядові блокпості.
СММ відвідала три непідконтрольні уряду пункти перетину кордону. На пункті перетину кордону «Успенка» другий день поспіль СММ відзначила спокійну ситуацію і низький транспортний потік. СММ бачила 10 цивільних автомобілів (п'ять з українськими номерними знаками і п'ять з російськими) і 31 цивільну вантажівку (одна з номерним знаком «ДНР» і 30 з українськими номерними знаками), що чекали в черзі для проїзду на територію РФ. СММ також відвідала пішохідний пункт пропуску в підконтрольному «ДНР» сел. Улянівське (61 км на південний схід від Донецька), однак пішоходів там не зафіксувала. У підконтрольному «ЛНР» смт Сєверний (50 км на південний схід від Луганська) СММ спостерігала 25 цивільних автомобілів, припаркованих в прикордонній зоні, і 6 цивільних осіб, які перетинали кордон пішки в напрямку України.
СММ також відвідала підконтрольні уряду прикордонні райони та продовжила уточнювати інформацію про блокування вантажівок з російськими номерними знаками. На пункті пропуску в с. Мамалига (47 км на схід від Чернівців) і с. Порубне (37 км на південь від Чернівців) СММ зауважила відсутність активістів партії Свобода (див. Щоденний звіт СММ від 29 лютого 2016 р.). Командир чергової зміни прикордонної служби України на пунктах «Мамалига» та «Порубне» сказав, що активісти поїхали кілька днів тому. У Порубному СММ зауважила чергу з 72 вантажівок, у тому числі 10 з російськими номерними знаками, що чекали проїзду в Румунію. СММ поспілкувалися з водієм вантажівки з російськими номерними знаками, який сказав, що чекає вже 13 годин і вся процедура може зайняти до двох днів через ретельну перевірку вантажів, що ввозяться у Румунію.
СММ спостерігала кілька мітингів, у тому числі дві акції протесту в Києві та одну у Львові на підтримку Надії Савченко. У Києві СММ бачила приблизно 900 учасників (чоловіків і жінок віком від 20 до 60 років), які пройшли маршем від Міністерства оборони до Посольства Російської Федерації, вимагаючи звільнення Савченко. Пізніше СММ зауважила фургон камуфляжного забарвлення із зображенням емблеми добровольчого батальйону «Азов». П'ятеро осіб, одягнених у форму військового типу, вийшли з фургона і віднесли автомобільні шини до входу в Посольство РФ, заявивши, що це було «попередження». Навколо посольства перебували приблизно 30 співробітників поліції і 20 нацгвардійців. Співробітникам поліції не вдалося фізично перешкодити активістам розмістити шини, і надалі вони не втручалися. Захід пройшов мирно.
У Львові СММ зауважила скупчення з при– чоловіків середнього віку і старше), які пройшли маршем до Генерального Консульства РФ, несучи плакати і скандуючи: «Свободу Надії Савченко». СММ не бачила представників поліції протягом маршу. Біля Консульства РФ СММ зауважила дев'ять співробітників поліції і трьох нацгвардійців. Захід пройшов мирно.
СММ також спостерігала кілька масових зібрань з нагоди Міжнародного жіночого дня у Києві і Львові.
СММ продовжує стежити за розвитком подій у Херсоні, Одесі, Івано-Франківську, Харкові та Дніпропетровську.
*Обмеження свободи пересування та інші перешкоди у виконанні мандата СММ
Робота СММ з моніторингу обмежена сторонами з міркувань безпеки, в тому числі через наявність мін, пошкодженої інфраструктури та непередбачуваність ситуації на Члени «ЛНР» продовжують перешкоджати СММ у здійсненні моніторингу багатьох територій біля кордону у непідконтрольних уряду районах Луганської області, і постійно вимагають завчасного надання планів патрулювання.
Заборона доступу:
- Озброєні люди не допустили СММ на занедбану ферму біля дорожнього огородження між підконтрольним «ДНР» с. Саханка (24 км на північний схід від Маріуполя) і с. Ленінське (24 км на північний схід від Маріуполя), посилаючись на проведення робіт з розмінування у цій місцевості.
- Озброєні члени «ДНР» відмовили в доступі СММ до пункту паспортного контролю на непідконтрольних уряду прикордонному пункті пропуску в Успенці. Пояснення не були надані, і СММ покинула цей район.
- Перебуваючи на підконтрольному «ЛНР» мості в Станиці Луганській (16 км на північний схід від Луганська), заступник командира блокпоста «ЛНР» сфотографував посвідчення членів Місії і попросив зробити копію плану патрулювання СММ. СММ відмовила і повернулася на підконтрольну уряду сторону моста.
- 6 березня командир чергової зміни прикордонної служби України не дозволив СММ пройти на блокпост «Каланчак», що знаходиться на адміністративному кордоні між Херсоном і Кримом, посилаючись на зміни в правилах.
Доступ за умови:
- На блокпості на східній околиці підконтрольного «ДНР» с. Октябр (29 км на північний схід від Маріуполя) озброєні люди дозволили СММ проїхати в село за умови, що СММ покине територію тим самим маршрутом, посилаючись на необхідність перевірки наявності всіх членів Місії, які перебувають в машинах, на зворотному шляху.
Детальну інформація про порушення режиму припинення вогню наведено у таблиці в додатку.