News and press releases

I hapur për: studentët në studimet diplomike dhe post-diplomike të Universitetit Shën Kirili dhe Metodi në Shkup, Universitetit Goce Delçev në Shtip, Universitetit Shën Kliment Ohridski në Manastir dhe Universitetit të Evropës Jug-Lindore. Data e fundit për dorëzimin e eseve: 15 nëntor 2024 Shpërblime: tre esetë më të mira do të marrin vauçerë për pajisje të TI-së (teknologjisë informative). Projekti për “Përforcimin e sundimit të së drejtës dhe të drejtave të njeriut në Maqedoninë e Veriut III”, ka për qëllim që të zhvillojë sundimin e së drejtës duke zbatuar standardet ndërkombëtare si dhe zotimet e OSBE-së në fushën e gjyqësorit dhe të drejtave themelore, në të njëjtën linjë si dhe prioritetet strategjike të Maqedonisë së Veriut. Ky projekt synon të përballet me sfida të ndryshme të fushës së pavarësisë së gjyqësorit dhe paanshmërisë, të së drejtës penale, luftës kundër korrupsionit, luftës kundër diskriminimit, barazisë gjinore dhe të drejtave themelore në Maqedoninë e Veriut, ashtu si janë identifikuar në dokumentet e ndryshme politike të qeverisë dhe hulumtimet e ekspertëve ndërkombëtar. Pas përfundimit me sukses të ligjeratave për luftën kundër korrupsionit, të organizuar në bashkëpunim me katër Universitetet vendore (Universiteti Shën Kirili dhe Metodi në Shkup, Universiteti Goce Delçev në Shtip, Universiteti Shën Kliment Ohridski në Manastir dhe Universiteti të Evropës Jug-Lindore) nga entuziazmi i shprehur i studentëve si dhe për inkurajimin për angazhim të mëtutjeshëm të tyre në lufteë kundër korrupsionit, Misioni i OSBE-së në Shkup organizon një garë në shkrimin e eseve për studentët. Kjo garë rrjedh si rezultat i entuziazmit të studentëve të cilët morën pjesë në këtë aktivitet të ligjëratave (master klasëve) për luftën kundër korrupsionit, gjatë së cilave studentëve ju ofruan ligjerata frymëzuese nga profesionistë të spikatur në fushën e luftës kundër korrupsionit, si dhe akademikë, ashtu edhe aktivistë.        Autorët e tre eseve më të mira do të fitojnë vauçerë për blerjen e pajisjeve të TI-së (teknologji informative). Ky konkurs do të jetë i hapur deri më 15 nëntor 2024.    Esetë duhet të paraqesin një kuptim të plotë bazuar në kuptimin faktik të natyrës komplekse të korrupsionit dhe gjithashtu duhet të japin ide reale se si të zvogëlohet korrupsioni. Autorët duhet të japin një ose disa argumente në lidhje me temën e zgjedhur për analizë dhe duhet të shpjegohet dhe përforcohet me disa burime të literaturës së besueshme nga ana akademike, ligjore ose politike. Rrjedhimisht, autorët janë të inkurajuar që të paraqesin mendimin e tare por gjithashtu duhet të jenë të sigurte që ky mendim është i bazuar në dëshmi të besueshme dhe bindëse. Esetë duhet të shkruhen në mënyre që të jenë mirë të strukturuar, të qartë e me përdorimin e gjuhës së përshtatshme.    Esetë duhet të bazohen në një nga këto tema të përgjithshme: Korrupsioni dhe rinia Korrupsioni dhe zgjedhjet/financimi i partive politike Aspektet penale të korrupsionit Korrupsioni dhe gjinia Këto tema shërbejnë si një drejtim i përgjithshëm dhe autorët duhet të jenë të lirë të zhvillojnë esetë e tyre në mënyrë më specifike përderisa qëndrojnë në vijë me një nga katër temat e përgjithshme. Esetë do të vlerësohen nga ana e një komisioni të përbërë nga tre profesorë, të cilët do t’i vlerësojnë esetë në bazë të kritereve si në vijim: Tema e esesë dhe relevanca (maks. 25 pikë) Kreativiteti dhe origjinaliteti i argumenteve dhe zgjedhjeve të propozuara (maks.25 pikë) Argumentimi dhe përdorimi i dëshmive dhe burimeve (maks.25 pikë) Gjuha, struktura dhe qartësia (maks.25 pikë) Esetë duhet të shkruhen në gjuhën angleze, duke përdorur Times New Roman, në madhësinë e fontit 12 dhe zbrazëtirë brenda rreshtave prej 1.5 dhe duhet të jenë të gjatë rreth 1400 dhe 1600 fjalë (rreth 3 faqe). Esetë më të gjata nuk do të merren parasysh. Esetë duhet të jenë punë origjinale e autorëve. Çdo shenjë e plagjiaturës (përfshirë këtu edhe përdorimin e Chat GPT) do të sanksionohet me diskualifikim nga kjo garë. INFO SESION Për studentët e interesuar, Misioni i OSBE-së në Shkup, një javë para afatit të dorëzimit të eseve do të organizojë një sesion informativ, me udhëzime më të detajuara për të përgatitur një ese më të mirë. Për të marrë informata më të hollësishme në lidhje me orën dhe datën e saktë të këtij sesioni, si dhe zoom linkun, dërgoni në e-mail me të dhënat tuaja deri tek Diana.Zhupanoska@osce.org. Procesi i aplikimit Udhëzimet për konkursin e eseve janë të qasshme edhe në gjuhën angleze dhe gjuhën maqedonase.     Autorët duhet të dërgojnë esetë e tyre ne e-mail te Diana.Zhupanoska@osce.org deri më 15 nëntor 2024 si një dokument i bashkangjitur në PDF. Me qëllim të lehtësimit në procesin e vlerësimit anonim, autorët duhet të theksojnë emrin dhe mbiemrin e tyre të plotë në tekstin e e-mailit, por jo të vendosin emrin e tyre në dokumentin PDF.   

Shkup, shtator 2024  – Misioni i OSBE-së në Shkup ka publikuar hulumtimin gjithëpërfshirës mbi “Rinia dhe Siguria: Perceptimet, qëndrimet dhe sfidat e të rinjve në Maqedoninë e Veriut” duke hedhur dritë mbi shqetësimet, perceptimet, sfidat dhe pritjet të rinisë në vend në lidhje me sigurinë dhe mbrojtjen. Hulumtimi shpalosë njohuri të rëndësishme për politikëbërësit, institucionet relevante në të gjitha nivelet, edukatorët, dhe organizatat e shoqërisë civile dhe sugjeron kornizë dhe rrugë konstruktive për zhvillim më të avancuar të politikave dhe implementimin e tyre. Gjithashtu nënvizon rëndësinë e qasjes bashkëpunuese për të adresuar çështjet dhe shqetësimet të identifikuara përmes intervenimeve të synuara me synim të përfshirjes më të madhe të të rinjve në zhvillimin e politikave të bazuara në dëshmi në nivel lokal dhe atë kombëtar. Bashkëpunimi midis palëve të përfshira është thelbësor për të siguruar mjedis më të informuar, angazhuar dhe të sigurt për rininë në mbarë rajonin. Hulumtimi u zhvillua në mbarë vendin në shtator dhe tetor të vitit 2023, përmes 1,235 sondazheve telefonike duke synuar të anketuarit të moshës 15 deri më 29 vjeç, si dhe fokus gupet dhe intervistat e palëve të interesuara. Analiza ngërthen një spektër të gjerë të shqetësimeve dhe përvojave në këto sfera kyçe: 1. Perceptimi i rinisë mbi sigurinë aktuale dhe nivelet e sigurisë dhe pritjet për pesë vitet e ardhshme. Numri më i madh i të anketuarve (54%) e konsiderojnë shtetin pjesërisht të sigurt ose tërësisht të sigurt, por ka dhe 17% të të rinjve të cilët mendojnë se ky shtet nuk është vend i sigurt. Më shumë se një e katërta (27%) mendon se situata do të përkeqësohet. Veçanërisht, vajzat e reja raportojnë se ndjehen më pak të sigurta në dallim me bashkëmoshatarët e tyre djem, dhe pabarazitë rajonale janë të dukshëm, posaçërisht në rajonin verilindor. 2. Njohuria dhe pjesëmarrja e rinisë në Proceset Paqësore formale dhe joformale: Studimi zbulon dituri dhe njohuri shumë të ulët konceptuale të ndërtimit të paqes, me vetëm 26% të të anketuarve që e kuptojnë këtë koncept, dhe 87% pa ndonjë njohuri të aktiviteteve të sigurisë për ndërtimin e paqes nga ana e autoriteteve. Angazhimi në nismat e paqes dhe sigurisë duket se është në nivel të ulët, me 6% të të rinjve të cilët në mënyrë aktive kanë marr pjesë në aktivitete të këtij lloji gjatë vitit të kaluar. Duhet cekur nevojën e theksuar për ndërgjegjësim dhe përfshirje më të madhe të rinisë në përpjekjet për ndërtimin e paqes. 3. Niveli i ndërgjegjësimit të rinisë për Luftimin e ekstremizmit të dhunshëm dhe radikalizimit dhe qëndrimet ndaj riintegrimi: Përderisa 53% e të anketuarve nuk e perceptojnë radikalizimin si çështje të rëndësishme në komunitetet e tyre, 38% shprehin shqetësimet lidhur me prezencën e të njëjtit. Motivuesit kryesor të radikalizimit të identifikuar përfshijnë faktorët politik, pabarazitë ekonomike dhe religjionin. Madje, duket se ka hezitim të theksuar tek të rinjtë për të mbështetur riintegrimin e ekstremistëve të mëparshëm, me 43% hezitim për mbështetjen e risocializimit të individëve të dënuar. 4. Perceptimi dhe përvoja e rinisë me të gjitha format e dhunës: 59% e të anketuarve konsiderojnë se dhuna tek të rinjtë është “tërësisht prezentë”. Gati një nga pesë persona të rinj (18%) të përfshirë në këtë hulumtim kanë përjetuar apo dëshmuar dhunë ose të dyja. Djemtë e rinj duket se kanë përjetuar më shumë dhunë fizike, në krahasim me vajzat e reja (80% krahas 66%), përderisa vajzat e reja kanë përjetuar apo dëshmuar më tepër dhunë verbale në krahasim me djemtë e rinj (84% krahas 76%). Për më tepër, ky studim nxjerrë në pah një trend shqetësues të dhunës nëpër shkollat, ku 81% të të rinjve (të moshës 15-18) kanë raportuar përvojë apo dëshmi të dhunës në mjediset shkollore. 5. Ngacmimi kibernetikë: Gati gjysma e të të anketuarve (42%) në hulumtimin ndihen “të sigurt” ose “tërësisht të sigurt” kur përdorin internetin, përderisa 20% nuk ndihen ashtu. Një përqindje relativisht e madhe e të anketuarve (38%) ndihen “as të sigurt, e as të rrezikuar”. Kjo mund të sugjeroi se mund të nevojitet hulumtim i mëtutjeshëm mbi shkaqet për perceptimet e tilla, si dhe mundësisht, ndërgjegjësim plotësues mbi sigurinë kibernetike. 6. Përjashtimi dhe diskriminimi: Afër një e treta (31%) e të anketuarve kanë identifikuar përkatësinë etnike si motivi kryesor i diskriminimit dhe përjashtimit, ndjekur nga statusi ekonomik dhe përkatësia politike. Ndërkohë, 11% e të anketuarve kanë deklaruar të kenë përjetuar diskriminim personal. Vajzat e reja duket të kenë qenë subjekt i diskriminimit më shumë se djemtë e rinj, e njëjta vlen dhe për të rinjtë e komunitetit rom në krahasim me të rinjtë shqiptar dhe maqedonas. Hulumtimi shfaq një zbrazëti të rëndësishme në përfshirjen e rinisë në proceset vendimmarrëse në nivelet lokale dhe institucionale. 7. Besimi tek autoritetet dhe marrëdhëniet ndërmjet komuniteteve: Besimi tek institucionet duket të jetë përgjithësisht i ulët, ku qeveria dhe liderët politik kanë fituar vlerësim veçanërisht të dobët.  Besim më të lartë duket se gëzojnë Policia, liderët fetar, dhe organizatat e shoqërisë civile. Rinia duket se ka vlerësim të ndarë mbi nivelin e besimit tek personat nga përkatësitë e ndryshme etnike, ku 57% kanë shprehur në përgjithësi besim të kufizuar në personat me përkatësi të ndryshme etnike, dhe 43% janë shprehur se ju besojnë atyre. Megjithatë, vlerësimi i përgjithshëm i marrëdhënieve ndëretnike dhe ndërmjet komuniteteve është më pak përçarës, ku 46% e kanë vlerësuar si  “as keq, e as mirë” dhe 41% me mirë. Për qasje në tërë hulumtimin, ju lutemi vizitoni linkun më poshtë. Perceptimet, qëndrimet dhe sfidat e të rinjve në Мaqedoninë e Veriut- Hulumtim për të rinjtë dhe sigurinë | OSCE Perceptions, views and challenges of young people in North Macedonia- Research on Youth and Security | OSCE Перцепции, ставови и предизвици на младите во Северна Македонија- Истражување за млади и безбедност | OSCE

Më shumë se 250 artist të rinj komik garuan për një vend në katalogun dhe ekspozitën e Qendrës komike e cila do të mbahet këtë verë, që synon të krijojë komikë që promovojnë mirëkuptim ndëretnik në Maqedoninë e Veriut. Përmes partneritetit me organizatat e shoqërisë civile në vend (OSHC), siç është Qendra komike, Misioni i OSBE-së në Shkup avancon nismat e shtytura nga komuniteti për të ndërtuar një shoqëri më gjithëpërfshirëse.   Fondi i Arteve Ndërkulturore Rinore (FANR) i Misionit, komponentë i projektit “Ndërtojmë Ura të Reja”, fuqizon të rinjtë me prejardhje të ndryshme etnike për të luftuar diskriminimin përmes shprehjes artistike. Me përmbylljen e thirrjes së tretë për aplikacione për grantet e FANR nga ana e OSHC-ve këtë muaj, Misioni pretë të punojë ngushtë me organizatat e përzgjedhura. Një fitues i dukshëm i grantit të FANR është Qendra komike nga Velesi dhe projekti i tyre "Gjithçka që po themi është t’i japim një shans përfshirjes!". Përmes punëtorisë arsimore katërditore të zhvilluar në prill në fshatin Nezhilovo, dymbëdhjetë të rinj të talentuar me prejardhje të ndryshme etnike dhe gjeografike i rafinuan aftësitë e tyre nën drejtimin e mentorëve me përvojë.   Punëtoria komike eksploroi tema të miqësisë që kapërcejnë kufijtë kulturorë. Kontributet e përzgjedhura nga punëtoria do të publikohen në një katalog komik, me plan të mbajtjes së pesë ekspozitave në të gjithë vendin për të paraqitur talentet e artistëve të rinj. Qendra komike, e themeluar në vitin 2011 nga një grup i artistëve të pasionuar komik nga Velesi, ka luajtur një rol të rëndësishëm në promovimin e komikëve nga Maqedonia e Veriut si brenda dhe jashtë vendit. Përzgjedhja e tyre për të fituar grantin e FARN nënvizon përkushtimin e tyre për të përdorur artin si mjet për ndryshim shoqëror. OSHC-të të tjera që marrin pjesë në nismën “Ndërtojmë Ura të Reja” punojnë me produksione teatrore, podkaste, murale, filma, vallëzime tradicionale, dhe grupe muzikore. Çdo projekt kontribuon për objektivën e Misionit për të nxitur dialogun dhe kohezionin social midis komuniteteve të ndryshme në Maqedoninë e Veriut.

[embed:https://www.youtube.com/watch?v=O3E3PFW9cpM] Ministria e Arsimit dhe Shkencës dhe Misioni i OSBE-së në Shkup publikuan dy thirrje për propozime në kuadër të projektit të Misionit ‘Ndërtimi i Urave të Reja’, i cili është krijuar për të përmirësuar marrëdhëniet ndërmjet të rinjve me prejardhje dhe gjuhë të ndryshme gjatë ditës në shkollë, si dhe përmes aktiviteteve të përbashkëta mësimore. Njëra thirrje është për Fondin e Arsimit të Integruar, i cili do të ofrojë mbështetje për shkollat publike dhe komunat për të promovuar aktivitete të përbashkëta shkollore (kurrikulare) ndërmjet fëmijëve që mësojnë në gjuhë të ndryshme. Thirrja për propozime në kuadër të Fondit të Arsimit të Integruar është në dispozicion në këtë link Thirrja e dytë është për Fondin e Arteve Ndërkulturore Rinore, i cili do të sigurojë fonde për organizatat e shoqërisë civile (OSHC) për të implementuar iniciativa të bazuara në arte që promovojnë dialogun ndëretnik, luftojnë diskriminimin dhe nxisin kohezionin social. Aplikimi për grante për Fondin e Arteve Ndërkulturore Rinore është i disponueshëm këtu Të dyja mundësitë e financimit janë pjesë e përpjekjeve të Misionit për të forcuar kohezionin social përmes edukimit të integruar dhe fuqizimit të të rinjve nën kujdesin e donatorëve të Misionit- Mbretërisë së Norvegjisë, Polonisë dhe Dukatit të Madh të Luksemburgut. Projekti ndërlidhet me punën e mëparshme të Misionit për integrim ndëretnik në arsim për të avancuar demokracinë dhe kohezionin social në vend, përfshirë fondin origjinal ‘Ndërtojmë urat’, i cili mbështeti pothuajse 200 shkolla dhe kopshte për të organizuar aktivitete të përbashkëta jashtëshkollore nga e cila përfituan drejtpërdrejt më shumë se 35,000 nxënës.

Në datat 24-28 gusht 2022, njëzet aktivistë të rinj nga Ballkani Perëndimor u mblodhën në Tiranë dhe udhëtuan drejt Gjirokastrës për të diskutuar, mësuar dhe hulumtuar qasjet lidhur me ndërveprimin social dhe promovimin e demokracisë, paqes dhe sigurisë përmes dialogut mes brezave. Që nga viti 2017, “Shtigjet Rinore” të Prezencës së OSBE-së kanë sjellë së bashku qindra të rinj nga rajoni për të krijuar një platformë të përbashkët për promovimin e vlerave demokratike, bashkëpunimit, paqes dhe sigurisë. Edicioni i shtatë i “Shtigjeve Rinore” pati në qendër të tij dialogun mes brezave në formimin e ndërveprimeve sociale, promovimin e vlerave demokratike, krijimin e marrëdhënieve të mira dhe kontributin për paqen dhe sigurinë në nivel vendor dhe rajonal. Pjesëmarrësit diskutuan hendekun e komunikimit ndërmjet brezave dhe efektet e tij gjatë punës në grup, si dhe implikimet e përjetuara dhe rezultatet e punës në grup. Diskutimet u moderuan nga ekspertë të fushës dhe pjesëmarrësit u pajisën me njohuri dhe resurse për të reflektuar dhe vepruar në ndërtimin e urave të reja të komunikimit me bazë kulturore. Gjatë aktivitetit, pjesëmarrësit morën pjesë në seminare të ndryshme lidhur me temat e rrëfimit, rolin e gruas dhe dinamikat e pushtetit, si dhe ndërveprimin mes brezave, me qëllim reflektimin dhe nxjerrjen në pah të praktikave të mira, për të kuptuar si duhet ndikimin e stabilitetit dhe qëndrueshmërisë së komuniteteve, si dhe për rrjedhojë vetë procesin e demokratizimit. Pjesëmarrësit dëgjuan nga familjet vendase për sfidat e ruajtjes së konceptit të vjetër të familjes tradicionale në kontrast me jetën moderne, kontributin e figurave historike për lirinë, si për shembull intelektualja gjirokastrite Musine Kokalari. Ata e bënë këtë përmes fjalëve të njërës prej pasardhësve të saj, si dhe vizituan punishten e një marangozi që demonstroi zanatin e vjetër të punimit të drurit dhe sfidën për ta përcjellë këtë traditë brez pas brezi. “Më lanë shumë mbresa pikturat e arta në tavanet e shtëpive të vjetra gjirokastrite, sepse kur në to bie drita, rrëzëllimi që krijohet na kujtojnë bukurinë e ditës së re që duhet jetuar dhe festuar për të gjithë familjen”, tha një nga të rejat pjesëmarrëse. Një tjetër i ri pjesëmarrës foli për atë se si, “ruajtja e trashëgimisë kulturore fillon nga të kuptuarit e saj, të logjikës pas saj, si dhe të historisë që ajo mishëron”. “Kur të kthehem në shtëpi, do të kem shumë pyetje për t’i bërë gjyshes sime,” tha ai. Gjatë katër ditëve të mbushura me veprimtari, pjesëmarrësit punuan së bashku për të evidentuar elemente të trashëgimisë kulturore, parë këto në këndvështrimin e bashkëpunimit mes brezave, si dhe shqyrtuan mundësitë për ndërveprim ndërmjet brezave në komunitetet e tyre përkatëse. Gjatë qëndrimit të tyre në Shqipëri, të rinjtë pjesëmarrës u takuan, ndër të tjerë, me Ambasadorin e Austrisë në Tiranë Christian Steiner, Sekretarin e Përgjithshëm të Zyrës Rajonale për Bashkëpunim Rinor (RYCO), Albert Hani, Nënkryetaren e Bashkisë së Gjirokastrës, Esmeralda Llongo, si dhe zyrtarin e Ambasadës Greke në Tiranë, Panagiotis Anagnostoupoulos. Prezenca e OSBE-së në Shqipëri e organizoi edicionin e shtatë të “Shtigjeve Rinore” me mbështetjen e Agjencisë Austriake për Zhvillim, Ambasadave të Greqisë dhe Italisë në Shqipëri, si dhe në bashkëpunim me Bashkinë e Tiranës, RYCO-n dhe Misionet e tjera të OSBE-së në rajon.

SHKUP, 13 shkurt 2017 – Kryesuesi i OSBE-së dhe Ministër aktual i jashtëm i Austrisë Sebastian Kurz, Ministri i jashtëm Nikolla Poposki, Shefja e Misionit të OSBE-së në Shkup Ambasadorja Nina Suomalainen dhe Grupi rinor këshillëdhënës joformal i Misionit gjatë debatit në tryezën e rrumbullakët të organizuar gjatë ditës së djeshme në Shkup këmbyen pikëpamjet e tyre mbi perspektivat e rinisë në luftën kundër radikalizmit terrorist dhe ekstremizmit të dhunshëm...

SHKUP, 2 tetor 2016- Më shumë se 600 nxënës nga 27 shkolla në mbarë vendin u mblodhën për një ditë plotë me këngë, valle, shfaqje teatrale, si dhe lojëra sportive, si pjesë e evenimentit të Fondit “Ndërtojmë ura”, i organizuar nga Misioni i OSBE-së në Shkup...